Mu gihugu cya Africa y’epfo hashize iminsi itatu hari kubera imyigaragambo kuri ubu ahatumvikana urusaku rw’ amasasu haragaragara imyotsi iri kuva ku mazu n’amaduka, uru rugomo ruri gukorwa n’abigaragambya.
Abantu barenga 212 nibo bamaze kubarurwa ko biciwe muri iyi myigaragambyo, imirambo yabo igaragara ku mihanda hirya no hino muduce turi kuberamo imyigaragambo muri Africa y’epfo bikaba ari ibintu biteye ubwoba ku muntu wese ubireba.
Mu minsi itatu iyi myigaragambyo itangiye, abarenga ibihumbi bibiri bamaze gufungwa bazira kugumura abandi mu kwigaragambya.
Africa y’epfo ni igihugu gisazwe kiberamo imyigaragambyo myinshi y’ubwoko butandukanye, gusa kuri iyi nshuro ntago bisazwe, ababikurikiranira hafi batangiye kuvuga ko iyi myigaragambo ishobora kuba izaba imyigaragambyo y’iki kinyacumi cy’imyaka.
Imyigaragambyo nkiyi yaherukaga mu gihe cyokwamagana abakoroni babazungu bari barigaruriye iki gihugu, mu myaka 27 yari ishize nta myigaragambyo nkiyi yari yarigeze kuba muri iki gihugu.
Iyi myigaragambyo yatangiye ubwo uwari perezida w’iki gihugu, Jacob Zuma yatabwaga muri yombi azira ibyaha bya ruswa byabaye ubwo yari perezida.
Abigaragambya barasaba leta ko yarekura Jacob Zuma, gusa abenshi baravuga ko ari urwitwazo rwo guteza akaduruvayo no gusahura kuko nkuko bitangazwa, Jacob Zuma niwe witanze kuri polisi, afungwa byemewe n’amategeko aho asabwa kurangiza ibihano yahawe n’urukiko.
Igitera iyi myigaragambyo muri Africa y’epfo abigaragabya basabako uwahoze ari perezida w’ikigihugu Jacob Zuma afungurwa akareka kwitwa imbohe gusa uyu bivugako abigaragambya basaba kafungurwa usanga ari urwitwazo kuko yafunzwe hakurikijwe amategeko kandi Jacob Zuma ari nawe w’ishyikirije inzego za police y’ikigihugu kugirango afungwe nkuko urukiko rwabitegetse agakurikiranwe akarangize ibihano yasabiwe n’urukiko.
Perezida wa Africa Y’epfo, Cyril Ramaphosa yatangaje ko iyi myigaragambyo yari yarateguwe ariko ntiyagira icyo abivugaho, akomeza avuga ko ari igikorwa kirwanya demokarasi, ndetse ko ababiri inyuma bagomba gukurikiranwa.
Mu ntara ya KwaZulu-Natal, ibicuruzwa bifite agaciro ka Miliyari 1 y’amadorari ya Amerika aribyo bimaze kwibwa, amaduka arenga 800 yose amaze gusahurwa n’abungukira mu rusaku.
Kugera ubu, Leta ya Afurika y’epfo imaze kohereza ingabo 25,000 bitwaje intwaro n’ibifaru bya rutura mu mihanda itandukanye mu mijyi yo muri Africa y’epfo kugira bahangane n’abigaragambya. Abapolisi nabo bakomeje kurinda inzira y’ ibicuruzwa.
SOURCES:BBC News